Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753
Grimìo-de-la-pouncho-espesso
Schistidium crassipilum
Grimmiaceae
Nom en français : Grimmie à pointe épaisse.
Descripcioun :La grimìo-de-la-pouncho-espesso dóu gènre Schistidium trachis en couissin pu o mens sarra e de coulour bruno à óulivo sus li roco cauquiero. Douno de ramo irreguliero que podon faire fin qu'à 5 cm d'aut. De proumié abord se recounèis à sis urno aurenjo 'mé uno couifo pounchudo roujo un pau espesso e peréu à si fueio en lanço verd-óulivo generalamen acabado pèr un pouncho ialino. Li dènt dóu peristome soun drecho e acabado pèr un pouncho bruno. La sedo jauno à aurenjo èi courteto (0,5 mm).
Usanço :S'atrovo au nostre d'àutri meno dóu gènre Schistidium que ié sèmblo proun coume S. elegantulum, S. robustum, S. singarense nouma group Schistidium apocarpum.
Port : Acroucarpo
Taio : 1,1 à 5,5 cm
Fueio : 1,75 à 2,8 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Grimmia
Famiho : Grimmiaceae
Ordre : Grimmiales
Coulour de la flour :
Petalo : 0,25 à 0,6 cm
Ø (o loungour) flour : Dènt estrecho (300 à 450 m)Ø (o loungour) enflourejado : 0,85 à 1,4 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 1800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Roco
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Schistidium crassipilum H.H.Blom, 1996